Schildpaddendag!
Vandaag vieren we de dag van de schildpad, tijd om eens stil te staan bij onze gepantserde vrienden.
Traag maar vriendelijk
Dat is zowat de reputatie die schildpadden hebben. Helaas is de werkelijkheid niet altijd zoals die in tv-programma’s afgeschilderd wordt. Sommige schildpadden zijn bliksemsnel, niet alleen korte stukjes op het land en in het water, maar ook in de aanval. Bijtschildpadden bijvoorbeeld hebben een zeer snelle bijt-aanval, ze zijn dan ook niet echt als vriendschappelijke dieren te omschrijven. Over het algemeen zijn schildpadden inderdaad wel leuke dieren die we van dichtbij kunnen observeren zonder al te veel risico.
Dubbele bescherming
In de evolutie hebben we twee opmerkelijk verschillende vormen van een hard skelet ter bescherming naar de buitenwereld. Wij mensen zijn gewervelde dieren en samen met de andere zoogdieren, maar ook bijvoorbeeld de vogels, hebben wij een inwendig skelet van been (endoskelet). Maar heel veel dieren hebben enkel een skelet aan de buitenkant zoals de insecten, kreeftachtigen en andere geleedpotigen (een exoskelet).
Schildpadden worden klassiek bij de klasse van de reptielen gerekend (ook al is dat een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid) én hebben dus een inwendig skelet zoals alle andere reptielen dat ook hebben. Ze hebben dus een schedel, nekwervels en beenderen. Maar hun ribben zijn vergroeid met beenplaten en voorzien van schubben op de rug die een carapax of schild vormen. Ze hebben dus een inwendig én een uitwendig skelet als het ware. Hun schild geeft hun de nodige bekendheid en iedereen kent wel een typische schildpaddensoort behorende tot de moerasschildpadden, zeeschildpadden of landschildpadden. Toch zijn er ook schildpadden die een zacht schild hebben, namelijk de weekschildpadden.
Onze schildpadden
Verschillende schildpadden hebben een thuis in Pakawi Park. De bekendste is de roodwangsierschildpad, die behoort samen met de geelbuiksierschildpad, de geelwangsierschildpad en de zaagrug tot de moerasschildpadden (Emydidae). Voor deze groep van schildpadden bestaat er een groot probleem rond opvang waar wij in Pakawi Park ons steentje bijdragen met ons steunproject.
Maar ook de landschildpadden zijn vertegenwoordigd. De sporenschildpadden zijn de grootste landschildpadden in het park, mannetjes kunnen wel meer dan 80 cm groot worden en 100 kg wegen, vrouwtjes blijven een stukje kleiner. Ook de panterschildpadden zijn flinke jongens die 70 cm lang en 40 kg zwaar kunnen worden. Zij verblijven in de tropenhal omdat zijn van nature geen winterslaap houden.
De landschildpadden die wél een winterslaap houden, zaten vroeger ook in de tropenhal maar zijn recent verhuisd naar het verblijf waar voorheen de agouti’s zaten. Het gaat hier over de bekende Griekse landschildpad en de Russische vierteen. Daar kunnen zij rechtstreeks genieten van de UV stralen van de zon, want die hebben alle schildpadden heel hard nodig om geen rachitis te krijgen en om überhaupt goed te kunnen groeien. De schildpadden die binnengehouden worden moeten daarom voorzien worden van speciale UV-B lampen die zonlicht nabootsen.
Gelijk maar toch verschillend
Terwijl mannelijke zeeschildpadden nooit op het land komen, komen sommige landschildpadden nooit in het water. De meesten hebben een hard schild maar er zijn er ook met een zacht schild. De ene eet enkel vlees en de andere eet enkel planten. Ze zijn dus héél gelijkaardig en tegelijk ook héél verschillend, een zeer leuke groep van dieren om veel over bij te leren.